A z Niepokalanym Poczęciem w tym roku było tak…
Zamieszanie z Niepokalanym Poczęciem zdarza się dość często. Choć doskonale znamy to imię Maryi „Niepokalanie Poczęta”, nie wiedzieć czemu uroczystość Niepokalanego Poczęcia bardzo często odnosimy nie do Maryi, a do Jezusa. Tworzymy obraz cudownego poczęcia Jezusa – bez udziału mężczyzny. Może to „wina” odczytywanej w tym dniu Ewangelii? Jak widzimy wyżej, dzisiejsza Ewangelia mówi o Zwiastowaniu, dotyczy więc właśnie poczęcia Jezusa. Po prostu nie ma w Biblii opisu narodzin Maryi, a tym bardziej chwili Jej poczęcia. Jest dopiero ta chwila, kiedy staje się Matką Boga. I utrwalamy w sobie fałszywy obraz.
Ale dzisiaj nie o tym zamieszaniu chcę napisać. Świąt i uroczystości maryjnych jest wiele, nie wszyscy więc znają ich daty. Ale może większość z nas (szczególnie obchodzące dziś imieniny Marie i ich rodziny) zanotowała w pamięci, że uroczystość Niepokalanego Poczęcia Maryi jest 8 grudnia. Kiedy jednak zajrzymy do rocznych kalendarzy, w których są święta katolickie, możemy przeczytać, że uroczystość ta jest w tym roku pod datą 9 grudnia. Tak jest także w kalendarzu Tygodnika Salwatorskiego.
Pierwsza myśl jest oczywista: pomyłka. Ale choć o pomyłkę nietrudno, kiedy Tygodnik jest robiony społecznie, po innych obowiązkach, niejednokrotnie kończony w nocy, to jednak trudno mówić o pomyłce, gdy dotyczy także innych kalendarzy robionych profesjonalnie i bez pośpiechu.
Skąd ta data 9 grudnia? Po prostu niedziele adwentowe mają pierwszeństwo przed innymi uroczystościami. A oznacza to, że kiedy taki dzień wypadnie w jakimś roku w niedzielę Adwentu (nie tylko Adwentu, ale także m.in. w niedziele Wielkiego Postu i przez cały Wielki Tydzień), uroczystość przenosi się na dzień inny, powszedni.
I tak Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w tym roku znalazło się pod datą 9 grudnia.
I wszystko byłoby już jasne, gdyby nie zamieszania ciąg dalszy. Bo oto – już jako specjaliści od świąt w niedziele adwentowe – przychodzimy do kościoła w niedzielę 8 grudnia i dowiadujemy się… że dzisiaj obchodzimy uroczystość Niepokalanego Poczęcia. I tłumaczenie trzeba zacząć od nowa.
Uroczystość zapisana pod datą 9 grudnia nie jest pomyłką. Jest natomiast informacją już nieaktualną. Na prośbę polskiego Episkopatu watykańska Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dekretem z dnia 9 kwietnia 2013 roku udzieliła Polsce dyspensy (zgody) na świętowanie w niedzielę. Na tej podstawie „Konferencja Episkopatu Polski postanawia, aby w dniu 8 grudnia 2013 r., kiedy to wypada II niedziela Adwentu, dla dobra duchowego wiernych świętować uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, z uwzględnieniem poniższych zastrzeżeń”.
Dekret Episkopatu Polski został wydany 27 lipca 2013 roku. Wszystkie kalendarze drukowane po tym dniu uroczystość Niepokalanego Poczęcia mogły już zamieścić pod datą 8 grudnia, w niedzielę. Tak jest w kalendarzu liturgicznym Oremus na grudzień, tak jest już w nowym krakowskim Kalendarzu Liturgicznym na rok 2014, który zawiera także adwent roku 2013. Zezwolenie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dotyczy nie tylko bieżącego roku, ale także kolejnych lat, kiedy taka zbieżność nastąpi.
A co to znaczy „z uwzględnieniem poniższych zastrzeżeń”? Jest kilka zmian w liturgii, w której uwzględniono i uroczystość Niepokalanego Poczęcia i II Niedzielę Adwentu. Najbardziej chyba znacząca zmiana jest w czytaniach mszalnych (1. czytanie i Ewangelia z uroczystości, a 2. czytanie z niedzieli). I na tym już byłby koniec całego zamieszania.
Bogumiła Szewczyk
Opublikowane 8 grudnia 2013
Rozważania Bogumiły 